Uitgesproken "ZEE-non", dit element is een gas dat voornamelijk wordt gebruikt in de lichte industrie. Xenon is een van de inerte of edelgassen en is geurloos, kleurloos, smaakloos en chemisch niet-reactief. Hoewel het op zichzelf niet giftig is, zijn de verbindingen sterke oxidatiemiddelen die zeer toxisch zijn.
Volgens het Jefferson National Linear Accelerator Laboratory zijn de eigenschappen van helium:
Xenon werd ontdekt door de Schotse chemicus William Ramsay en de Engelse chemicus Morris Travers in juli 1898 aan het University College London. Dit was niet hun eerste ontdekking. Het paar haalde al argon, neon en krypton uit vloeibare lucht.
Hun ontdekking gebeurde toen een rijke industrieel Ludwig Mond het team een nieuwe vloeistof-luchtmachine schonk. Met de nieuwe machine extraheren ze meer krypton uit vloeibare lucht. Vervolgens destilleerden ze herhaaldelijk de krypton en isoleerden ze een zwaarder gas. Ramsay en Travers onderzochten het zwaardere gas in een vacuümbuis en zagen dat het een prachtige blauwe gloed uitstraalde. Ze classificeerden het nieuwe gas als inert en noemden het xenon, afgeleid van het Griekse 'xenos', wat vreemder betekent.
In 1962 bewees Neil Bartlett echter dat xenon in feite niet inert was. Het kan reacties en verbindingen veroorzaken. Hij bewees dit door een fluor derivaat te maken. Sindsdien zijn meer dan 100 xenonverbindingen gemaakt, volgens de Royal Society of Chemistry.
Natuurlijk xenon heeft negen stabiele isotopen en 20 onstabiele isotopen. Sommige verbindingen die met xenon kunnen worden gevormd omvatten difluoride, xenondesuteraat, xenontrioxide, natriumperxenaat, xenonhydraat, tetrafluoride en hexafluoride. Een andere interessante samenstelling is een metalen xenon gemaakt door het gebruik van enorme hoeveelheden druk.
Xenon is een spoorgas dat in de atmosfeer van de aarde wordt aangetroffen tot ongeveer een deel in 20 miljoen, volgens het Los Alamos National Laboratory. Dit maakt het zeer zeldzaam. Het wordt ook gevonden in de atmosfeer van Mars met 0,08 ppm.
Dit edelgas is ook op aarde te vinden. Sommige minerale bronnen stralen xenon uit. Bedrijven verkrijgen het gas voor commercieel gebruik van industriële installaties die het gas uit vloeibare lucht halen.
Xenon kan ook worden gevonden in de aarde. Lange tijd vermoedde een wetenschapper dat 90 procent meer van het gas in de atmosfeer van de aarde zou moeten worden gevonden, gebaseerd op hun kennis van andere edelgassen. "De ontbrekende xenon-paradox is een aloude vraag", zegt Yanming Ma, een computational fysicus en chemicus aan de Jilin Universiteit in Changchun, China. [Van: Ontbrekend Xenon-gas gevonden in Earth's Core].
Uiteindelijk vonden wetenschappers, waaronder Ma, bewijs dat het ontbrekende gas in de kern van de aarde kan worden gevonden. De extreme temperaturen en drukken in de kern van de aarde kunnen ervoor zorgen dat xenon zich verbindt met ijzer en nikkel in de kern, en daar het gas opslaat. "We hopen dat toekomstige experimenten met hoge druk kunnen worden uitgevoerd om onze voorspellingen te bevestigen," zei Ma.
Xenon creëert een blauwe of lavendelachtige gloed wanneer deze wordt blootgesteld aan een elektrische ontlading. Lampen die xenon gebruiken, verlichten beter dan conventionele lampen. Stroboscopische lampen, fotografische flitslampen, hoogintensieve booglampen voor filmprojectie, sommige lampen gebruikt voor diepzeeobservatie, bacteriedodende lampen, zonnebanklampen en hogedrukboog maken allemaal gebruik van dit gas. In feite ziet u waarschijnlijk xenonlampen op een regelmatige basis. Sommige koplampen van voertuigen gebruiken xenon. Als u koplampen ziet die een zachte blauwe gloed afgeven, zijn ze waarschijnlijk gemaakt met xenon.
Het gas heeft ook andere toepassingen. Het wordt gebruikt in kerncentrales en voor het vullen van televisie- en radiobuizen. Silicium microprocessors worden geëtst met xenondifluoride. Xenon-ionen voortstuwingssystemen houden sommige satellieten en andere ruimtevaartuigen in een baan om de aarde. Xenon wordt zelfs gebruikt om een geneesmiddel genaamd 5-fluorouracil te maken, dat wordt gebruikt voor de behandeling van bepaalde soorten kanker, volgens de Royal Society of Chemistry.
Er zijn verschillende onderzoeken die zich richten op xenon. Het Xenon Dark Matter Project experimenteert bijvoorbeeld met een vloeibare xenondetector om donkere materie te zoeken. Donkere materie wordt beschreven als een onzichtbare lijm die het universum bij elkaar houdt. In dit experiment wordt vloeibaar xenon in een tijdprojectiekamer gebracht. Wanneer de deeltjes in de kamer op een bepaalde manier werken, mogen ze dit niet een teken zijn van donkere materie die in wisselwerking staat met het deeltje.
De samenwerking met de Large Underground Xenon (LUX) is een ander, vergelijkbaar experiment. Deze detector voor donkere materie maakt ook gebruik van vloeibaar xenon. Hoewel het project niets heeft gevonden, heeft het onderzoek ideeën over donkere materie opnieuw vormgegeven.
Extra middelen
Eigenschappen, bronnen en gebruik van het element xenon.